„CARITAS” – ZNACZY „MIŁOŚĆ”

czyli o grybowskim „szpitaliku”

   Zakład Opiekuńczo-Leczniczy im. ks. Biskupa Karola Pękali w Grybowie jest jedną z placówek Caritas Diecezji Tarnowskiej, mieści się w trzech budynkach kompleksu dworskiego Józefa Hoscha, w centrum miasta. Obok kościoła parafialnego, zabytkowych pierzei rynku oraz starej plebanii (obecnie Muzeum Parafialnego) należy do najcenniejszych zabytków Miasta i Gminy Grybów. Jego malownicze położenie na wysokiej skarpie nad rzeką Biała dodaje uroku temu galicyjskiemu miasteczku i przyciąga uwagę przejeżdżających.

   Historia Zakładu wpisuje się w historię burzliwych dziejów polskich dwudziestego wieku. Tuż po drugiej wojnie światowej podupadłe budynki dworu wraz z przylegającymi ogrodami i skarpą opadającą ku rzece zostały nabyte przez Diecezję Tarnowską, na czele której stał wówczas ksiądz Biskup Karol Pękala. Biskup tarnowski jeszcze w okresie międzywojennym wyróżniał się ogromną troską o chorych, najbiedniejszych oraz wszystkich potrzebujących pomocy. Już wtedy, w porozumieniu z kilkoma hierarchami Kościoła polskiego, postanowił stworzyć organizację niosącą pomoc. Tak rozpoczęła się historia Caritas Kościelnej w Polsce. Niestety ciemne lata okupacji ograniczyły znacznie działalność tej młodej i prężnej organizacji. Reżim hitlerowski nie zdołał jednak zdusić zapału i aktywności działaczy. Nawet w tych strasznych czasach prowadzona była działalność charytatywna pomimo ogromnego ryzyka, jakie się z tym wiązało. W pierwszych latach powojennych biskup Pękala polecił odremontować nabyty w Grybowie dworek i przekazał go Caritas Diecezji Tarnowskiej, która wznowiła swą działalność. Do Grybowa przybyły siostry Służebniczki zwane popularnie Starowiejskimi. Stworzono dom zakonny w jednym z budynków dworskich, a siostry z całym oddaniem zaczęły organizować ośrodek Caritas niosący pomoc potrzebującym. Początkowo stworzono Zakład dla Ociemniałych, ale wkrótce placówka zmieniła się w coś, co dzisiaj określilibyśmy mianem Domu Pomocy Społecznej. Pomimo, że budynek dzisiejszego Zakładu wydaje się być okazałą budowlą, to zawsze panowało w nim przepełnienie. Bywało, że liczba mieszkańców przekraczała 120 osób. W tym domu znajdowali swe miejsce chorzy, kalecy, bezdomni, osamotnieni, których po odzyskaniu niepodległości było bardzo wielu. Stan ten nie trwał jednak długo. Gdy w okresie stalinowskim nasiliła się ideologia komunistyczna władza ludowa dokonała delegalizacji wszystkich organizacji kościelnych; w tym Caritas Kościelnej, przejmując na rzecz państwa wszelkie dobra i nieruchomości. Tak więc kilka lat po zakończeniu drugiej wojny światowej dawny dworek Hoschów stał się własnością Polski Ludowej. Zachowano jednak społeczno-opiekuńczy charakter obiektu. Pozostały również Siostry Służebniczki pracujące jako opiekunki, pielęgniarki, kucharki czy pracownice biura. Wkrótce po obradach okrągłego stołu Caritas Kościelna odzyskała osobowość prawną. Odszukano stare dokumenty; akty własności i w roku 1991 Caritas Diecezji Tarnowskiej stała się na powrót właścicielem nieruchomości. Wówczas w porozumieniu z władzami samorządowymi zmieniono charakter placówki z Domu Pomocy Społecznej na Zakład Opiekuńczo Leczniczy.

   Zakład Opiekuńczo Leczniczy jest placówką zdrowotną specjalizującą się w opiece długoterminowej przeznaczonej dla osób, które wymagają całodobowej opieki medycznej. Świadczenia zdrowotne obejmują leczenie, pielęgnację i rehabilitację osób nie wymagających już diagnozowania i hospitalizacji. Zakład zapewnia również pomieszczenia oraz wyżywienie odpowiednie do stanu zdrowia. Do opieki długoterminowej kwalifikują się osoby z chorobą przewlekłą, pogłębiającą się niepełnosprawnością, u których wystąpiły różne powikłania związane z długotrwałym unieruchomieniem. Są tutaj chorzy z dużymi deficytami w samoopiece i samo pielęgnacji, którzy nie kwalifikują się do leczenia szpitalnego, ale wymagają stałej profesjonalnej pielęgnacji, rehabilitacji i opieki. Zakład przeznaczony jest dla 85 kobiet i mężczyzn przewlekle chorych, których zdrowotna skala Barthel wynosi od 0 do 40 punktów. W Zakładzie pracuje obecnie 67 osób. Wymogi stawiane przez Narodowy Fundusz Zdrowia oraz przepisy ministerialne z każdym rokiem coraz mocniej obligują do podwyższania jakości świadczonych przez nas usług medycznych; co wiąże się z ciągłym podnoszeniem kwalifikacji personelu jak również zwiększania liczby pracowników. Tak więc, wśród pracowników mamy siedmioro lekarzy o różnych specjalizacjach (specjaliści medycyny rodzinnej, neurolog, geriatra, psychiatra i specjalista chorób wewnętrznych). Pracuje u nas 21 pielęgniarek . Z chorymi pracuje również siedmioro rehabilitantów i terapeuta zajęciowy, którzy dysponują koniecznym i często kosztownym sprzętem. Zajęcia z podopiecznymi prowadzą również psycholodzy i logopeda. Kilkanaście opiekunek oraz salowych pomaga chorym w codziennych podstawowych czynnościach takich jak; toaleta, higiena, przyjmowanie posiłków itp.. Zakład nie mógłby funkcjonować bez ofiarnej pracy pozostałej części załogi (pracownicy biura, kuchni, konserwator, pralni). Niezwykle istotna jest opieka duchowa, jaką chorzy są otaczani przez księży grybowskiej parafii z ks. Proboszczem na czele. W kaplicy zakładowej w niedzielę i święta sprawowana jest Eucharystia, a każdego dnia chorzy mogą przystępować do Komunii św. oraz uczestniczyć w nabożeństwach.

   Naszą działalność zawierzamy Bożej Opatrzności. Liczymy równocześnie na niezawodną pomoc naszej Instytucji Założycielskiej - Caritas Diecezji Tarnowskiej jak i na życzliwość wielu ludzi o dobrych wrażliwych sercach wspierających nas na różne sposoby; duchowo i materialnie.

   Od 28 lat każdego roku 11 lutego w święto Najświętszej Maryi Panny z Lourdes obchodzimy Światowy Dzień Chorego. W roku 2020 diecezjalne obchody Dnia Chorego odbyły się w kaplicy naszego Zakładu. To ogromne wyróżnienie dla naszych chorych jak i dla wszystkich pracowników naszej placówki. Obchodom przewodniczył J. E. ks. bp Andrzej Jeż, który przybył do nas i przed uroczystą Eucharystią owiedził chorych w ich pokojach. Starał się zamienić chociaż kilka słów z cierpiącymi, by ich pocieszyć, posłuchać co mają do powiedzenia i udzielić pasterskiego błogosławieństwa. Uroczysta Eucharystia transmitowana przez Diecezjalne Radio RDN Małopolska była wspaniałym duchowym umocnieniem dla chorych na drogach cierpienia a dla personelu medycznego wsparciem w dalszym ofiarnym posługiwaniu cierpiącemu człowiekowi. Chorzy długo jeszcze przeżywali uroczyste chwile. W pamięć zapadły mi słowa jednej z podopiecznych: „Proszę księdza, to nie do uwierzenia … ks. Biskup siedział obok mnie na łóżku i rozmawiał ze mną.”

   Pomimo, ze praca z osobami chorymi i cierpiącymi nie należy do łatwych i pomimo różnych trudności z jakimi boryka się służba zdrowia, staramy się z radością i gorącym sercem służyć tym, którzy potrzebują dobrych rąk, fachowej pomocy oraz odrobiny serca. Ufamy Panu Bogu, powierzamy się opiece Pani Grybowskiej w Przedziwnym Obrazie i liczymy na zrozumienie urzędników, pomoc władz lokalnych życzliwość wszystkich ludzi dobrej woli.

 Opracował

Dyrektor Zakładu

ks. Paweł Bobrowski