Caritas, znaczy "miłość"

czyli o grybowskim „szpitaliku”

Zakład Opiekuńczo-Leczniczy im. ks. Biskupa Karola Pękali w Grybowie jest jedną z placówek Caritas Diecezji Tarnowskiej, mieści się w trzech budynkach kompleksu dworskiego Józefa Hoscha, w centrum miasta. Obok kościoła parafialnego, zabytkowych pierzei rynku oraz starej plebanii (obecnie Muzeum Parafialnego) należy do najcenniejszych zabytków Miasta i Gminy Grybów. Jego malownicze położenie na wysokiej skarpie nad rzeką Biała dodaje uroku temu galicyjskiemu miasteczku i przyciąga uwagę przejeżdżających.

Historia Zakładu wpisuje się w historię burzliwych dziejów polskich dwudziestego wieku. Tuż po drugiej wojnie światowej podupadłe budynki dworu wraz z przylegającymi ogrodami i skarpą opadającą ku rzece zostały nabyte przez Diecezję Tarnowską, na czele której stał wówczas ksiądz Biskup Karol Pękala. Biskup tarnowski jeszcze w okresie międzywojennym wyróżniał się ogromną troską o chorych, najbiedniejszych oraz wszystkich potrzebujących pomocy. Już wtedy, w porozumieniu z kilkoma hierarchami Kościoła polskiego, postanowił stworzyć organizację niosącą pomoc. Tak rozpoczęła się historia Caritas Kościelnej w Polsce. Niestety ciemne lata okupacji ograniczyły znacznie działalność tej młodej i prężnej organizacji. Reżim hitlerowski nie zdołał jednak zdusić zapału i aktywności działaczy. Nawet w tych strasznych czasach prowadzona była działalność charytatywna pomimo ogromnego ryzyka, jakie się z tym wiązało. W pierwszych latach powojennych biskup Pękala polecił odremontować nabyty w Grybowie dworek i przekazał go Caritas Diecezji Tarnowskiej, która wznowiła swą działalność. Do Grybowa przybyły siostry Służebniczki zwane popularnie Starowiejskimi. Stworzono dom zakonny w jednym z budynków dworskich, a siostry z całym oddaniem zaczęły organizować ośrodek Caritas niosący pomoc potrzebującym. Początkowo stworzono Zakład dla Ociemniałych, ale wkrótce placówka zmieniła się w coś, co dzisiaj określilibyśmy mianem Domu Pomocy Społecznej. Pomimo, że budynek dzisiejszego Zakładu wydaje się być okazałą budowlą, to zawsze panowało w nim przepełnienie. Bywało, że liczba mieszkańców przekraczała 120 osób. W tym domu znajdowali swe miejsce chorzy, kalecy, bezdomni, osamotnieni, których po odzyskaniu niepodległości było bardzo wielu. Stan ten nie trwał jednak długo. 

Gdy w okresie stalinowskim nasiliła się ideologia komunistyczna władza ludowa dokonała delegalizacji wszystkich organizacji kościelnych; w tym Caritas Kościelnej, przejmując na rzecz państwa wszelkie dobra i nieruchomości. Tak więc kilka lat po zakończeniu drugiej wojny światowej dawny dworek Hoschów stał się własnością Polski Ludowej. Zachowano jednak społeczno-opiekuńczy charakter obiektu. Pozostały również Siostry Służebniczki pracujące jako opiekunki, pielęgniarki, kucharki czy pracownice biura. Wkrótce po obradach okrągłego stołu Caritas Kościelna odzyskała osobowość prawną. Odszukano stare dokumenty; akty własności i w roku 1991 Caritas Diecezji Tarnowskiej stała się na powrót właścicielem nieruchomości. Wówczas w porozumieniu z władzami samorządowymi zmieniono charakter placówki z Domu Pomocy Społecznej na Zakład Opiekuńczo Leczniczy.

Naszą działalność zawierzamy Bożej Opatrzności. Liczymy równocześnie na niezawodną pomoc naszej Instytucji Założycielskiej - Caritas Diecezji Tarnowskiej jak i na życzliwość wielu ludzi o dobrych wrażliwych sercach wspierających nas na różne sposoby; duchowo i materialnie.

 Od 28 lat każdego roku 11 lutego w święto Najświętszej Maryi Panny z Lourdes obchodzimy Światowy Dzień Chorego. W roku 2020 diecezjalne obchody Dnia Chorego odbyły się w kaplicy naszego Zakładu. To ogromne wyróżnienie dla naszych chorych jak i dla wszystkich pracowników naszej placówki. Obchodom przewodniczył J. E. ks. bp Andrzej Jeż, który przybył do nas i przed uroczystą Eucharystią owiedził chorych w ich pokojach. Starał się zamienić chociaż kilka słów z cierpiącymi, by ich pocieszyć, posłuchać co mają do powiedzenia i udzielić pasterskiego błogosławieństwa. Uroczysta Eucharystia transmitowana przez Diecezjalne Radio RDN Małopolska była wspaniałym duchowym umocnieniem dla chorych na drogach cierpienia a dla personelu medycznego wsparciem w dalszym ofiarnym posługiwaniu cierpiącemu człowiekowi. Chorzy długo jeszcze przeżywali uroczyste chwile. W pamięć zapadły mi słowa jednej z podopiecznych: „Proszę księdza, to nie do uwierzenia … ks. Biskup siedział obok mnie na łóżku i rozmawiał ze mną.”

Pomimo, ze praca z osobami chorymi i cierpiącymi nie należy do łatwych i pomimo różnych trudności z jakimi boryka się służba zdrowia, staramy się z radością i gorącym sercem służyć tym, którzy potrzebują dobrych rąk, fachowej pomocy oraz odrobiny serca. Ufamy Panu Bogu, powierzamy się opiece Pani Grybowskiej w Przedziwnym Obrazie i liczymy na zrozumienie urzędników, pomoc władz lokalnych życzliwość wszystkich ludzi dobrej woli.

Opracował
ks. Paweł Bobrowski